Hoyte van Goslinga

Achtergrond
De familie Van Goslinga is een oude Friese adellijke familie.
Reeds in 1460 woonde een Feye van Goslinga te Hallum, waar dus het stamhuis Goslinga State van deze familie stond.
Deze werd na een eeuwenlange geschiedenis, helaas in 1860 op afbraak verkocht.

Verder had deze familie een states in Dongjum en Wanswerd (Jornsma State, later ook Goslinga State genoemd).
Goslinga State te Dongjum werd in het midden van de 17e eeuw herbouwd door Johan van Goslinga, grietman van Franekeradeel. (1) en werd een belangrijke familiestate.

Hoyte van Goslinga werd omstreeks 1590 geboren als zoon van Feye van Goslinga (ong. 1550-1596) en zijn 2e vrouw Tjets Hoytesdr. Uninga van Hoytema (ong. 1560-1618).
Zijn ouders woonden op Goslinga State te Wanswerd en mogelijk is Hoyte daar ook geboren.
Feye was eerder al gehuwd geweest met Sijtscke van Aylva (ong. 1560-1586) uit Schraard.

Omdat zijn vader tweemaal gehuwd is geweest, had Hoyte nogal wat broers en zusters.
Uit het 1e huwelijk: Sipt (jong overleden), Johan (liep ook mee in de lijkstatie van stadhouder Willem Lodewijk) en Perck.
Uit het 2e huwelijk: Sipt (ongehuwd), Sijthje, Frouck en Hoyte.

Zijn zus Frouck was gehuwd met Bonifacius van Scheltema (ong. 1580-1633), die in 1620 ook nog luitenant was.
Bonifacius en Hoyte liepen samen als enige twee Friese luitenants mee in de lijkstatie van Willem Lodewijk in 1620.

Hoyte trouwde op 28 juli 1622 te Marssum met Teth van Andringa.
Zij was een dochter van zee-kapitein Poppe van Andringa (ong. 1570-<1608) en Tjets van Grovestins (ong. 1575-?). Teth is mogelijk nog op Ameland geboren, maar haar moeder werd in 1609 weer lidmaat te Marssum. In Marssum stond hun stamhuis Andringa State, waar Teth mogelijk is opgegroeid. In de kerk aldaar staat nog steeds een herenbank met de familiewapens Goslinga-Andringa erop. Hoyte is mogelijk in 1628 overleden, maar hoe en waar is onbekend. Ook zijn grafsteen is niet bekend, maar mogelijk ligt deze nog onder de vloer in de kerk te Wanswerd. De zerk van zijn grootvader Sipt van Goslinga uit 1562 is hier nog wel te bewonderen. Militaire carrière
Hoyte, ook wel Horatius genoemd, zal ongetwijfeld zijn militaire carrière zijn begonnen als vaandrig, mogelijk onder kapitein Frans van Donia.
Omstreeks 1620 of eerder is hij benoemd tot luitenant, waarschijnlijk onder bovengenoemde kapitein.
Hij loopt dat jaar mee in de lijkstatie van de op 31 mei 1620 overleden Friese stadhouder Willem Lodewijk te Leeuwarden.

Op 8 april 1628 wordt hij echter opgevolgd door Jan van Idzaerda, die later dat jaar ook kapitein Frans van Donia zou opvolgen als kapitein.
Zo’n opvolging was dan het gevolg van een carriere-switch, promotie of een overlijden.
In het geval van Hoyte lijkt het erop dat hij dat jaar is overleden, omdat we hem later niet meer tegenkomen als kapitein of een andere (bestuurs) functie.

Familiewapen

Goslinga State
Deze state, eerder als Jornsma State bekend, stond in Wanswerd.
Op de Schotanus atlas uit 1718 staat de state keurig ingetekend, naast de kerk.
De state is waarschijnlijk omstreeks die periode afgebroken en vervangen door een boerderij.
Er is helaas geen afbeelding van de state bekend gebleven, maar de Goslingawei houdt wel de herinnering aan de voormalige state levend.

Herenbank
In de kerk te Marssum staan een aantal mooie herenbanken. Hieronder uiteraard die van de Henricus Popta, de eigenaar van Heringa State.
Verder nog één voor de familie Jongestall, waarover Van Popta nogal kwaad was omdat deze groter was geworden dan zijn bank.
Tot slot is er een prachtige herenbank met daarop de wapens ‘Goslinga-Andringa’, duidelijk verwijzend naar het huwelijk van Hoyte van Goslinga en Teth van Andringa.
Mogelijk liet zij deze bank plaatsen in de kerk toen zij al weduwe was.

Teth van Andringa
Nadat haar man Hoyte op jonge leeftijd was overleden, bleef zij nog geruime tijd op Goslinga State te Wanswerd wonen.
Pas op 9 augustus 1661 werd ze lidmaat te Ferwerd, waarbij ze een attestatie meekreeg vanuit Wanswert.
Van haar staat verder nog opgetekend dat ze in 1664 in Marssum woonde op Andringa State.

Sicco van Goslinga, staatsman
Hoyte zijn neef, Sicco van Goslinga (1664-1731), werd de bekendste telg van dit geslacht.
Behalve grietman van Franekeradeel, was hij bijvoorbeeld gevolmachtigde voor de Republiek in de vredesonderhandelingen na de Spaanse Successieoorlog die leidde tot de Vrede van Utrecht in 1713.
In de kerk te Dongjum staat nog steeds zijn prachtig praalgraf, gemaakt door de Vlaamse beeldhouwer Jan-Baptist Xavery.

Familieleden in het leger

• zijn schoonvader Poppe van Andringa was zee-kapitein (officier of handel?)
• zijn zus Frouck huwde met Bonifacius van Scheltema (ong. 1580-1633), kapitein
• zijn dochter Tjets huwde Laes van Grovestins (1634-1667), kapitein en majoor

Compagnie nr. 7
* Hoyte van Goslinga (geb. 1590-U<1640)
* Luitenant van <1620-1628?

* Voorganger: ?
* Opvolger: Joannes van Idzerda
* Hoogste militaire functie: luitenant
* Woonplaats: Wanswerd, Jorntsma State.

Bronnen / meer informatie
http://www.mpaginae.nl/Nauta/kapiteins.htm|
http://www.simonwierstra.nl/GOSLINGA.htm
http://www.stinseninfriesland.nl/GoslingaStateHallum.htm
http://www.stinseninfriesland.nl/JornsmaStateWanswerd.htm
http://www.stinseninfriesland.nl/GoslingaStateDongjum.htm
http://www.stinseninfriesland.nl/AndringaStateMarssum.htm
https://beeldbank.cultureelerfgoed.nl/
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sicco_van_Goslinga
http://hesseldewalle.blogspot.com/2013/09/de-kerk-van-dongjum.html

Noten
(1) Zijn grafzerk werd in 2013 gevonden onder de vloer van de kerk te Dongjum.