Hans van Oostheim
Achtergrond
De familie Von Ostheim (in Duitsland: Maarschalk von Ostheim) is van oorsprong een Duitse adellijke familie uit Saksen, die ten tijde van de Saksische periode in Friesland terecht is gekomen.
Ze hadden verschillende kastelen in hun bezit en bijvoorbeeld de kerk van Waltershausen is een waar familiemausoleum geworden waarin nog veel herinneringen van deze familie aanwezig zijn.
In 1903 stierf de laatste naamdrager daar in mannelijke lijn uit.
Aangezien het een Duitse familienaam betreft, werd deze hier ‘vernederlandst’ naar Van Oostheim of Van Oosthem.
Hans zijn grootvader, ook een Hans van Oostheim, trouwde met een dochter van de zeer invloedrijke schieringer uit Franeker, Hessel van Martena. Hierdoor werden zij eigenlijk opgenomen in de Friese adel.
Hans zal omstreeks 1550 zijn geboren als zoon Hessel van Oostheim (ong. 1525-1568) en Teth van Burmania (ong. 1525-?)
Deze Hessel werd in 1565 grietman van Idaarderadeel en tekende in 1566 het zogenaamde ‘verbond der edelen’.
Hierdoor werd de familie verbannen door de Hertog van Alva en zij vluchtten naar Oostfriesland.
Hessel overleed op 21 juli 1568 tijdens de Slag bij Jemgum (ook: Jemmingen).
Hierdoor weten we dat hij kapitein zal zijn geworden nadat hij uit zijn grietmansambt was ontslagen.
Een betrouwbare Duitse bron noemt hem zelfs generaal-majoor.
Hij huwde omstreeks 1580 met Tryn van Galama, die weduwe was van Johan (of: Jan) van Aylva uit Tzum.
Zij was een dochter van Tonis van Galama en Cnier van Juwsma, die te IJlst woonden, vermoedelijk op de Harinxma stins (of: Galamastins).
Omdat ook Hans en Tryn in IJlst woonden, heeft zij vermoedelijk deze stins geërfd van haar ouders.
Ook hun enige dochter Cnier van Oostheim en haar man Homme van Hettinga woonden later in IJlst, vermoedelijk weer op bovengenoemde stins.

Harinxmastins of Harinxma Stins (of: Galama of Harsma) te IJlst.
Fragment van de plattegrond van Nicolaas van Geelkercken uit 1616
(bron: geheugenvannederland.nl)
Op 18 oktober 1603 overlijd hij aan de pest en wordt begraven in de kerk te IJlst.
Helaas is deze zerk niet meer aanwezig.
Zijn vrouw Tryn overleefde hem maar een paar dagen en overleed op 22 oktober 1603, eveneens te IJlst.
Ook zij overleed aan dezelfde dodelijke ziekte, de pest.
1602 en 1603 staan inderdaad bekend als ‘pestjaren’ in Friesland.
Militaire carrière
Hans werd op 15 februari 1594 kapitein, waarbij hij Tjaard Jans Wederspan opvolgde.
In 1597 was hij in de vesting Bourtange gelegerd, samen met de compagnies van de kapiteins Michiel Hage en Coenders.
Hierna was in 1600 aanwezig bij de Slag bij Nieuwpoort, ‘waar hij zich bijzonder onderscheidde’.
Het jaar daarop, dus 1601, was hij bij het Beleg van Rijnberk.
Op 28 oktober 1603 wordt hij wegens overlijden opgevolgd door Atte van Hettinga, ook afkomstig uit de stad IJlst.
Familiewapen
Beschrijving
Op zilver een zwart tafelonderstel.
Als helmteken het hoofd en romp van een oude jachthond, Bracke genaamd.
De hond is aan rode linten vastgebonden en heeft op zijn hoofd een trechtervormig hoedje, met daarop weer vijf zwarte haneveren.
Hier is het wapen duidelijk foutief weergegeven, waarschijnlijk was er bij het uitgeven van het boek geen juiste afbeelding voorhanden en hebben de 19e eeuwse auteurs van het stamboek er maar het beste van gemaakt….

detail van bijdrage van broer Hessel van Ostheim uit 1589 in het Album Amicorum van Hiskia van Harinxma.
Familieleden in het leger
- Vader Hessel van Oostheim werd waarschijnlijk kapitein, nadat hij vluchtte naar Oostfriesland.
- Dochter Cnier van Oosthem (ong. 1580-?) huwde kapitein Homme van Hettinga (ong. 1580-1649)
- Zijn zus Jel van Oosthem huwde kapitein en hofmeester Frederick van Vervou (1557-1621)
Vaandel
Compagnie nr. 13
* Hans van Oostheim (geb.ong. 1550 –U1603)
* Kapitein van 1594-1603
* Voorganger: Tjaard Jans Wederspan
* Opvolger: Atte van Hettinga
* Hoogste militaire functie: kapitein
* Woonplaats: IJlst
Meer informatie:
http://www.mpaginae.nl/Nauta/kapiteins.htm
https://www.wikiwand.com/de/Marschalk_von_Ostheim
https://de.wikipedia.org/wiki/Bracke_(Wappentier)
http://waltershausen-saal-evangelisch.de/kirchen/st-georgskirche/
Kenmerken
Nationaliteit | Friesland |
Naam | Hans van Oostheim |
Woonplaats | IJlst, Harinxmastins ? |
Compagnie | C13 |
Rang | Friese Nassause Regiment - Commandeur Friese Nassause Regiment - kapiteins |
Officier van: | 1594 |
Officier tot | 1603 |
Vermeld bij: | |
Gesneuveld | - |
(BK nr.) | 34201 |
Blog | ja |
Portret/State/Familiewapen | ja |
Afbeeldingen | Familiewapen Vaandel State |
Voorganger in C13 | Tjaard Jansen Wederspan |
Opvolger in C13 | Atte Hommes van Hettinga |
Carrière
Commandeur in compagnie BOURTANGE van 1597 tot 1598 |
Andere kapiteins
Admiraliteit van Friesland - Kapitein
Admiraliteit van Friesland - Luitenant-Admiraal
Drost
Friese Nassause Regiment - Commandeur
- Adriaen Slijp
- Arent van Arentsma
- Damas van Loo
- Frans van Donia
- Hessel Hotzes van Aysma
- Ids van Eminga
- Quirijn de Blau
- Taecke Hommes van Hettinga
- Tjalling Douwes van Sixma
- Tjerck van Solckema
- Wigle Dyes van Hania
Friese Nassause Regiment - Cornet
Friese Nassause Regiment - kapiteins
- Binnert van Heringa
- Bonefacius van Scheltema
- Doecke van Hemmema
- Doecke van Rinia
- Douwe Aylva van Loo
- Douwe van Andringa
- Douwe van Glins
- Epe van Heemstra
- Frans Aebinga van Humalda
- Frans van Cammingha
- Frans van Roussel
- Georg Frederik thoe Schwartzenberg en Hohenlansberg
- Gosewijn van Wiedenfelt
- Harmen van Wonsdorp
- Idzart van Grovestins
- Jacob van Roussel
- Jacob van Ruffelaer
- Jacques van Challansi
- Jacques van Oenema
- Jan Gerckes Hoptilla
- Jan Sageman
- Jan van Burmania
- Jan van Idsaerda
- Jarich van Hottinga
- Johan van Bonga
- Juw van Eysinga
- Juw van Harinxma
- Leendert Huijghis
- Lolle Jarichs van Ockinga
- Ludolf Potter
- Michiel Hagen
- Philip van Boshuizen
- Rencke van Lycklama
- Rienck van Dekema
- Rogier Adriaansz. Slijp
- Ruurd van Feytsma
- Seerp van Dijxtra
- Simon Jongestall
- Sybe van Aylva
- Sybren van Walta
- Taecke Lieuwes
- Tiete van Galama
- Tjaard Jansen Wederspan
- Willem van Inthiema
- Wopcke van Herema
- Wybren Sydsz. van Roorda