Schelte Hotzes van Aysma

Woonde te Schettens op Osinga State.
Was hopman over een compagnie Nederlands soldaten.
Op zijn grafsteen staat: ‘Koronel van het Friesche Riegement’.
Volgens handschrift Cronenburgh ‘hopman en colonel’.
Ong. 1596 aangesteld als vaandrig.
In 1603 kreeg zijn kapitein Jan van Burmania marsorder voor Oostende, dus wellicht hij Schelte dit beruchte beleg ook meegemaakt.
In 1604 drong stadhouder Willem Lodewijk er bij Wigle van Hania op aan, dat Schelte van Aysma als luitenant van Gale van Hania zou worden benoemd, nu laatstgenoemde zelf kapitein was geworden. (dagboeken WL)
In 1604 bevorderd tot luitenant in de compagnie van kapitein Jan van Burmania.
In 1605 zat zijn kapitein Jan van Burmania, met zijn compagnie, in Bredevoort, dus zal hij daar ook zijn geweest.
Op 16-11-1605 vertrok de compagnie van kapitein Jan van Burmania naar Rijnberk en Jan stierf daar op 2-1-1606, dus was Schelte daar waarschijnlijk ook aanwezig.
Op 15-1-1606 aangesteld als hopman/kapitein ipv Jan Burmania.
Van 1607-1609 waarschijnlijk in garnizoen in Bolsward (veel huwelijken daar van zijn soldaten).
Was in 1615 aanwezig bij de begrafenis van Karel van Sternsee (http://www.mpaginae.nl/At/Sternsee.htm)

In 1617 kopen jr. Schelte Hothjes Aijsma, bestalter Homan ende Juffr. Tyempck van Osingha echtel. een saate landts Bunecmap (of: Buwecamp) genaempt leggende tot Cornwerd, 32 pdm ende 11 eijnsen fennen, etc.
De koopsom is 2.647 g.g. en 11 st.

Hij liep als kapitein mee in de lijkstatie van Stadhouder Willem Lodewijk in 1620.
Was in oktober 1618 en juni 1621 in Leeroord (op den Oordt).
In 1622 vertrekt een ‘capitain Aijsma’ uit Leeroort (resolutie Staten Stad en land).
Volgens resolutie van de Staten van Friesland dd 11-12-1623, moeten o.a. alle kapiteins 500 cg betalen, waaronder Schelte van Aysma.
In 1623 was een ‘hopman Aijsema’ in Groningen gelegerd, dit zou Schelte of Hotse Aysma kunnen zijn.
In 1623 probeerde Schelte het grietmansambt van Wonseradeel te krijgen, na het overlijden van zijn schoonvader.
Echter ook Frans van Jongema en Tjaard van Aylva dingden mee naar deze eervolle functie. Laatstgenoemde werd de winnaar van deze dure verkiezingstrijd.
Werd op 10-2-1624 ‘aengestelt tot hopluiden’ door de Friese Gedeputeerde Staten, tegelijk met Jacob Rijffelaer, Thomas Hittinga (=Homme van Hettinga?) en Joannis Heemstra.
Was in 1625 in omgeving Gouda (overlijden zwager Jancke van Osinga).
Hij zat (eind) 1627 in Stavoren.

In 1628 stond zijn compagnie op repartitie van Friesland
http://www.mpaginae.nl/At/compagnieschrijvers.htm
Lijst met schrijvers van alle compagnieën op repartitie van Friesland, 1628

Hij werd jan. 1628 opgedragen om naar de stad Groningen te gaan waar hij tot aug. aanwezig was.
In okt . 1628 is hij in de Bellingwolderschans.
Van 1628-1631 was hij commandeur van de Langackerschans, nu Nieuweschans genoemd.
De Langackerschans werd in 16288 ontworpen door de Friese ingenieur Jacob Slijp.
In 1629 was Schelte tijdelijk commandant van Kampen.
In 1630 kapitein en bevindt zich dan in de Langackerschans (lijst comp. veldtocht Lingen).
Hij liet in januari 1631 brood uit Bunde brengen naar de schans, ivm de hoge prijzen in de schans.
In 1631 was commandeur Schelte getuige bij een koopakte in de Langackerschans.
Luitenant-Kolonel (=overste) vanaf 15-07-1631 (Infanterie Regiment 577a)
Deed in 1632 mee aan de veldtocht langs de Maas (bron: Jeroen Punt).
Van 1632-1637 lag de compagnie van Schelte te Bolsward in garnizoen.
Hij liep in 1633 mee in de lijkstatie van Stadhouder Ernst Casimir.
Kolonel vanaf 16-1-1637, als opvolger van Jacob van Roussel die op eigen verzoek werd ontslagen en later dat jaar overleed.
In 1637 was Schelte bij het beleg van Breda (21-7 tm 11-10-1637), waar hij uiteindelijk is overleden.
Op dezelfde laatstgenoemde datum werd Ludolf Potter Luitenant-Kolonel, die Schelte opvolgde als Kolonel over het regiment na zijn overlijden.
Oomzegger Johan van Aysma volgde hem op als kapitein (pas op 14-4-1654) werd het vermeld in de Commissieboeken vd Raad van State (wijlen Schelto Aysma).

In 1629 was een ‘Aissema’ betrokken bij de tijdelijke troepen om een Spaanse inval op de Veluwe af te slaan (is waarsch een ander!)

Hun wapens op rouwbord van Tjalling Edo Johan van Heringa van Eysinga, overleden 1768, in de kerk te Rauwerd

Genealogie Aysma:
Op 20 aug. 1622 (of 1623) stelt hopman Schelte van Aysma zich borg voor de betaling van de schulden, die zijn schoonvader Sybrand van Osinga, grietman en oud-ontvanger van Wonseradeel, aan de grietenij heeft.
Op 7 okt. 1639 wordt vrouwe Tiemck van Osinga, weduwe van kolonel Schelto van Aysma, geautoriseerd als curatrix en tutrix over hun kinderen Lolck, Atke, Antie, Hotze en Tyetske van Aysma.
In 1677 verhuren Lolck van Aysma, weduwe van Zedlitz, At van Aysma, weduwe van Aesgema, en S. van Aysma, samen kinderen van kolonel Schelto van Aysma te Schettens, Aysmastate aan Upco Jacobs.