Strooptocht door Friesland in 1622

In september 1622 vallen Spaanse troepen Friesland binnen, omdat de Friese compagnies voornamelijk elders in het land aanwezig waren.
Zo’n 800 Spaanse soldaten met 70 ruiters trokken waarschijnlijk vanuit Twente naar Oudeschoot (bij Heerenveen) waar een kleine vesting met een redoute, haastig werd versterkt door de Staatse troepen. Het ging hier om de Friese compagnies van drie kapiteins: Juw van Eysinga, Frans van Donia en Abbe van Bootsma.
Het lukte deze drie kapiteins de Spaansen tot driemaal toe terug te slaan en daarmee werd Friesland feitelijk ‘gered’.
In de tussentijd konden de kolonels Smelsinck en Randwyck soldaten uit Zwolle, Deventer en Zutphen verzamelen om naar Oudeschoot te trekken.
Toen de Spaansen dit vernamen trokken zij meteen weg, maar werden bij Ommen tegengehouden en voor een groot deel gevangen genomen.
Deze schans is op de plaats van een voormalig klooster van de Duitse Orde gebouwd, welke in 1580 als gevolg van de Reformatie werd opgeheven.
Tot slot is de naam van het ziekenhuis te Heerenveen, de Tjongerschans, nog afgeleid van deze schans bij het riviertje de Tjonger.

Oudeschoot en Schooterschans
Tekening van Cornelis Pronk uit 1732
Links is de Schoterschans nog mooi te zien.
(Collectie Rijksmuseum)

Gezicht op Schans aan de Schooterbrug te Oudeschoot.
Kopergravure uit 1672.
(Collectie Fries Museum)