Sjaerdema State (Sternse Slot)
Uit: ‘Aanbreng van de zwanejachten in 1529’, It boek fan de Swan.
Ende eerst uyt Francker ende Frankerdeel.
(1) Gherolt Herama, Raadt der K.M. voer hem ende den geslachte
van Sierdema, segt dat de jacht van Francker binnen dyex die van
Siardema toebehort ende naerdat sy in Siardema goet gheerfft sín,
deylen zy die swanen uytgenomen de jachte van Tsum, die hie segt
den geslachte van Harama alleen toe behoeren; te verstaene van
die staten (1 verso) hebben binnen Tsum.
Aengaende het teycken van Siardema seggen dat zy gheen en hebben
maer wat hen hout binnen de limiten voersz., jagen ende deylen zy
pro rata soeverre deselve niet geteyckent en sin met bekende teycke-
nen van andere luyden, daertoe gerechticht zynde, maer die van
Herama hebben een teycken te weten: Aen den rechtervoet de
middelste clauw aff ende den lufteren voet binnen gespleten ende
dat op aventuren oft enige van huere zwanen buyten vlogen, dat
sy die mogen weten weder te crigen. Jaghen hen nochtans indislicke
geteyckent offt ongeteyckent wat binnen Tsum voersz bevonden
wort soeverre die gheen ander luyden bekende teykenen en hebben.
Ende seggen geen brieven te hebben, maer possessie van soelange
tyt, dat geen memorie ter contrarie en is. Protesterende van wegen
als boven dat alsulcke aenbrengh als by anderen ter contrarie gedaen
mochte wordden hem niet scadelick wezen; en sal soe hy hem daer
tegen opposeerde ende presenteerde rechts te pleegen.

Register van het Archief van Franeker, In Chronologische Orde, opgemaakt door A. Telting
1867. (Google Books)
Uit: https://archive.org/stream/devrijefries00akadgoog/devrijefries00akadgoog_djvu.txt
Wg vinden hiervan het eerste spoor in een stuk yan 26
September 1740 1), waarm wel niet bepaaldelijk over de
collatie yan het Sjaardemaleen gesproken wordt, maar dat
hiermede toch in verband schijnt te staan. Het is eene
attestatie van twee oude burgers van Franeker omtrent de
oude costumen van de uitoefening der zwanenjacht rondom
Franeker en in Franekeradeel , waartoe gerechtigd waren
het Stemseslot 2) voor Vio i Martenahuis voor Vio ? Klein
Botniahuis aan de Breede plaats, thans het Diakonie-wees-
huis 3), voor Vio? Botniahuis over ^tStadhuis, tegenwoor-
dig de Korenbeurs 4), voor Vio) Starringahuis , in een
later stuk ook Dekamahuis genoemd, toebehoorende aan de
weduwe van Prof. ü. Huber 5), voor Vio enRoordaburg
buiten ’toost, dat nu niet meer bestaat, voor Vio*
Het verdient allezins opmerking, dat men hier dezelfde
verdeeling van gerechtigheid aantreft, nl. Vio ^f ^® helft
en 5 a£zonderIijke Vio gedeelten, als ten aanzien van het
stemrecht steeds was beweerd door Aesgho van Hoxwier en
Roordaburg werd dus toen eigendom van Jokannes Lambartus
Huber en Jokannes Maebius, Het huis schijnt destijds reeds niet
meer te hebben bestaan , daar het »hornleger” werd verkocht.
Niettegenstaande dezen verkoop van Roordaburg met het recht
van zwanenjacht en aandeel aan het leen , heefl later toch de familie
Hamerster stemrecht uitgeoefend , maar dit is daaruit te verklaren ,
dat Georgius Huber, die als eigenaar van Dekama- of Starringahuis
Blijkens het Proclamatieboek verkocht Dr. Johannes Maehhts in Dec.
1767 Roordaburg weêr aan Claas Annis te Cubaard en JanJan-
sen onder de jurisdictie van Franeker. Bij die gelegenheid wordt
wei melding gemaakt van de zwanenjacht , maar niet van *t leen.
Hoe H te verklaren is , dat Johannes Maebius alleen , en niet
Huber hier als verkooper voorkomt, weet ik niet.
Bij gelegenheid van den verkoop in Febr. 1784 vind ik geen
melding gemaakt van de zwanenjacht en de gerechtigheid tot het
leen; maar beide rechten zullen zonder twijfel mede zijn overgedra-
gen. Dit is de laatste eigendomsovergang , die in de Proclamatie-
boeken voorkomt. Sipke Adama en Ckristina Osten zullen de
ouders geweesi zijn van de beide ongehuwd^ dames Adama^ na
wier dood het huis is bestemd geworden tot Diakonie-weeshuis.
Kenmerken
Omschrijving | Sjaerdema State (Sternse Slot) |
Plaatsnaam / dorp | Franeker |
Nummer | 228 |
Land | Nederland |
Provincie | Friesland |
Gebied | Westergo |
Grietenij | Franeker |
Type | Zwanendrift |
Zwanenhalsband | - |
Datering | 1529, 1867 |
Afbeeldingen | - |