Sierxma State

Zwanendrift op Sierxma State te Deinum.


Ruurd Hessels van Feytsma (1476-1556)

Uit: ‘Aanbreng van de zwanejachten in 1529’, It boek fan de Swan.
Menaldumadeel.
(13) Sieurdt5) Jans zn. van wegen Riuerdt6) Fritsma te Deynum
geefft aen dat denselven Riuerdt6) toecompt te houden ende te jagen
soeveele swanen als hem belyefftt over tgeheele dorp ende wateringe
van Deynum, waeraff tmarck is: aen de foersyde van de nebbe een
kerff ende den rechtervoet binnen gesplit. Ende en heefft geen brie-
ven, dan allegeert possessie van ouders te ouders, soolange dat gheen
memorie ter contrarie en is. (16 recto)
(13a) Waertegens Hette Hemmema protesteert behoudens te wezen
in syn gerechticheyt.


http://www.stinseninfriesland.nl/SierxmaStateDeinum.htm
Leeuwarders die weer eens een van hun beruchte rooftochten ondernamen. Tegen betaling van 350 goudguldens zouden de Deinumers hun vee terugkrijgen, maar de vrijheid van het “heerschap van Deinum” viel buiten die regeling. Daarvoor moest extra betaald worden. In 1529 laat hij het recht van zwanendrift voor Sierxma State registreren en wordt dan Riuerdt Fritsma genoemd. Als in 1550 de kerktoren van Deinum erg bouwvallig geworden is, bouwt “Riverdt van Feitsma” samen met zijn zoon Hessel en zijn schoonzoon Wytze van Oedsma een nieuwe toren. Zowel Ruurd als Wytze hebben echter de voltooiing van de toren niet meer meegemaakt. Een andere zoon van Ruurd was Siuck wiens grafsteen in de Deinumer kerk ligt.

Feitsma (of: Sierxma) te Deinum, van den heere Bocco Aisma van Feugen, 1723
Tekening door J. Stellingwerf, 1723
(Fries Museum)


https://www.fryske-akademy.nl/fileadmin/inhoud/img/kennis/genjierboek/GJ_1964.pdf

Sierdsma State te Deinum

En mei dizze forkeaping giet it mei Sierdsma-state dese]de wei as mannich oare state . Hja kaem yn hannen fan in ryk wurden keapman út de
sted, dy t de huzing brûkte as simmerwente en de bybihearrende landerijen en soms se]s de hoven forhierde oan in husman, dy t teffens soarge
foar hwat taforsjoch as de lânhearre yn de stêd taho]d. .
De nij e eigener, Phi] ippus’Meinsma, wie “passementwerker” to Ljouwert
en ]ette r ek boarger kolonel. Hy testaminte.op 19 april 1766 en doe sil
de stat e by skieding tamakke weze oan Abraham, syn iennichst e soan.
Dizze wie .keapman to Ljouwert on âlderling fan de Wael ske tsjerke . Al
ridl ik gau nei heit e forstjerren liiet Abraham de ål de huzing delsmite
en op it â]de st é waerd in nij “hearenhûs” set, neidat syn soantsj e
Phil ippus de earste stien lein hie (16 maeije 1768).
Abraham wie in foaroansteand man yn de Ljouwerter mienskip. Hy wie fan
1767 oant 1795 vroedsman en fan 1783 öant 1786 boargemaster.
Nei syn dea bl eau in die] fan de stat e yn de famylje en in die] waerd
mei oar bisit to Deinum forkoft. De forkeapers wiene Maria Snijders, de
widdou fan Abraham Meinsma (1/3) en Phylippus en Johannes jacobus Meinsma (elk ek foar 1/3), It ]än fleach ut elkoar. It “mans en vrouwengeStien yn de foarein fan de boerehuzing op ií hiem fan Sierdsma-state
stoel te” yn de tsjerke waerd koft troch Jan Osinga en Auke Jans to Marsum (40). In die] fan it ]an fan Sierdsma state b]eau noch by de huzing
en waerd bibuorke troch Hindrik Jochums; de Meinsma1 s si]]e der sa nou
en dan noch taholden hawwe.
Mar nei deFrânske oerhearsking waerd de bitiezlng to great. Inke]en bisieten in l/24ste part fan hûs en 1 ân, oaren in pear 64ste parten en
dat droech der ta by, dat de famy]je it der oer iens waerd a]]es op
boerden to bringen. Dit bare yn 1818, de 10de oktober (41).
It hearenhûs waerd sa omskreaun
Een horn]eger met desze]fs heerenhuizinge, Siersma State genaamd,
gequoteerd nummer 35, benevens zomerhuis, hovinge, boerewoning en
schuur, gequoteerd met nummer 56, begeregtigd met een zwaanejagt en
vrije dispositie van een weeskind te Deinum geboren in het Burger
Weeshuis te Leeuwarden te p]aatzen, verder vrije opvaart van de Har-
]inger vaart tot aan het horn]eger en dus. «alles wat binnen de gragt
en cingel. 1 igt.
De yster, waarop een steenen varkenshok.
Pierders nog 241/. pounsmieten 1 ân, in hôf mei fruchtbeammen en twa
pôl]en ] Sn n8st it tsjerkhOf.
De keaper fan de huzing moast “de zwanen tot de zwanejagt behorende
van de verkopers overnemen op taxatie van twee deskundigen, door ieder een te benoemen”.
It measte ] ân waerd koft troch Marten Annes van der. Hogt en hy koft ek
7/16 part fan it hoarnleger. De rest fan it hoarnleger koft Titia Appelhof toLjouwert. Dit hiel e perseel – huzing en lân – brocht 3467 goune op.
Titia Appel hof testàminte 4 july 1819 en makke de huzing, de tún en it
hôf ta oan har susters en har muoikesizzers. Wer waerd de bitiezing
great en har erfgenamten forkoften alles yn 1834 (42). Ek .de swierrichheden mei’ de mei-eigener, Marten Annes van der Hogt wiene great.


Uit: LC 14-03-1834, verkoop van Siersma State te Deinum, ‘geregtigd met een zwanendrift en vrije dispositie van een Weeskind te Deinum geboren, in het Burgerweeshuis te Leeuwarden te plaatsen’.

Kenmerken

OmschrijvingDeinum – Sierxma State (Sierdsma/Siersma)
Plaatsnaam / dorpDeinum
Nummer189
LandNederland
ProvincieFriesland
GebiedWestergo
GrietenijMenaldumadeel
TypeZwanendrift
Zwanenhalsband-
Datering1529, 1818, 1834
Afbeeldingen