Mantgum – Hoxwier

De zwanendrift van Hoxwier te Mantgum is het langst bewaard gebleven van heel Nederland.
In 1899 was dit al de laatste officiele zwanendrift van Friesland.
Tot aan de dood van de laatste zwanendrifthouder van Nederland, Lieuwe Fokkema in 2001, is het in Mantgum door hem uitgeoefend.

Veel informatie over de geschiedenis van Hoxwier in
http://images.tresoar.nl/wumkes/periodieken/fa/fa_1890.pdf

Jaartal	Eigenaar/bewoner	Overige
1529-1549	mr. Hette van Hoxwier mr. Aesge van Hoxwier
1549-1559	Foeck van Hoxwier, gehuwd met Gale van Galama	zij erfde de state in 1549
1559-1581	Seerp Gales van Galama	zoon
>1581? – ?	Gale Seerps van Galama	zoon
?-1657	His Galesdr. van Galama, gehuwd met Reinier van Hoppers	dochter, overleed in 1634. Reinier verkocht Hoxwier te Mantgum in 1657 aan Feye van Aylva.
1657-1665	Feye Tjepckes van Aylva	woonde in deze periode te Alkmaar
1665-1677	Anne Nederhoff, gehuwd met Gatze van Boelens	Anna was al weduwe toen ze de state in 1665 kocht
1677-1692	Sjoerd Gatzes van Boelens	zoon
1692-?	Maria Sjoerds van Boelens,  gehuwd met Johan Lodewijk van Doys	dochter, niet zeker of zij de eigenaren waren.
1722-1780	Samuel van Lannoy, gehuwd met Anna Catharina van Doys	zij is dochter. Samuel is in 1722 eigenaar van Hoxwier, volgens tekening Stellingwerf. Hij laat Hoxwier State ong. 1740 afbreken wegens bouwvalligheid. Anna overleed in 1780.
1780- 1794	1. Anna Maria van Burmania (1/2) 2. Frederik Maurits Houth (1/4) 3. Juliana Lucia Elisabeth Maria Houth (1/4), gehuwd met Gerardus van Wageningen	in 1794 verkochten deze vier erven de sate Hoxwier.
	????
?-2001	Lieuwe Fokkema	overleed in 2001

---

In 1976 kregen twee inwoners van Wirdum, een forse boete omdat hun honden een aantal zwanen van Hoxwier had doodgebeten.
De honden waren samen ‘op stap gegaan’ en waren in Idaard terecht gekomen, alwaar de zwanen van Mantgum/Hoxwier zich op dat moment bevonden.
(e-mail dd 8-11-2024 en krantenbericht uit de Leeuwarder Courant dd 23-07-1976)

---

Uit: ‘Aanbreng van de zwanejachten in 1529’, It boek fan de Swan.

(1) Meester Hector van Hoxwier voer hem ende Meester Aesge zyn
broder segt hem toe te comen de jacht van den wilden swanen, on-
geteyckent ende ock by hem geteyckent over Mantgumme gae tot opt
west aen Hemstra cruys naer Jorwert hen tot de pastoers cleyne
fenne ende opt suydt tot aen Oesterwierum Hochterp ende is heur-
lieden merck, van den swaenen die sy aensetten: aen die rechterzyde
van dat nebbe een karff ende beyde foeten henevoeten en heefft geen
brieven dan possessie van soe lange datter gheen memorie ter con-
trarie en is. (5 verso)

---