Francois de Marginy

Naam Mauguy mogelijk nog niet correct.
Vermeld in de Staat van Oorlog, Friesland, in 1644.

Brief, ingekomen van Digna Lion, weduwe de Marigny, betreffende de dood van haar echtgenoot, militair in het garnizoen van Maastricht
1652
7-06 Stadhouderlijk archief: De archieven in het Koninklijk Huisarchief: Willem Frederik

https://zoeken.erfgoedshertogenbosch.nl/detail.php?nav_id=0-2&id=748725900&index=2
llc.Akte van erfdeling voor schepenen van ’s Hertogenbosch tussen jonker Henrick le Lijon, luitenant, en Digna le Lijon, weduwe van kapitein Marginy, beide kinderen van Elbert le Lijon, van de nalatenschappen van hun ouders, hun oom Thomas Vlas en hun moeike Anna Vlas, waarbij Digna le Lijon het huis in de St. Jorisstraat ten deel valt, 1655. 1 katern
lld.Akte van overdracht voor schepenen van ’s Hertogenbosch van een huis in de St. Jorisstraat door Arnoldus Liefkens, als gemachtigde van jonker Jan Jacques de Maulde, heer van Lichttervelde en zijn vrouw Josijne de Blet, aan wie het huis ten deel gevallen was bij erfdeling van de nalatenschap van haar moeder Digna le Lion, douairière van de heer van Marigny in 1684, aan Mr. Joan Louis van Cattenbruch ten behoeve van Thomas Tullekens, kapitein, 1692. 1 charter
lle.Stukken betreffende de overdracht van een huis in de St. Jorisstraat door Anthonetta Tulleken, dat haar bij erfdeling van de nalatenschap van haar ouders in 1702 ten deel gevallen was, aan Abraham Charner, ten behoeve van zijn echtgenote, 1707. 1 charter, 1 stuk

https://resources.huygens.knaw.nl/briefwisselingconstantijnhuygens/personen?letter=m&reset=1
Marigny, Digna de echtgenote van Francois de Marigny 2 (van)
(toon brieven)

https://www.vriendenvandewitt.nl/assets/files/geeske-bisschop-militaire-patronage-in-de-correspondentie-van-constantijn-huygens-eindversie.pdf
Ook uit de brieven van Digna de Marigny-le Lyon, dochter van de president-schepen van Den
Bosch en echtgenote van de Franse kapitein François de Marigny, blijkt nauwe verbondenheid met het
leger. Zij was in september 1645 ongeveer tien dagen bij haar man in het legerkamp geweest waar ze
geprobeerd had om Huygens persoonlijk te spreken om haar echtgenoot aan te bevelen. Dat was niet
gelukt, waarop ze met het leger mee was getrokken om vervolgens naar haar oom in IJzendijke te gaan.
Daar schrijft ze op 23 september aan Huygens met het verzoek of haar man met zijn compagnie weer
in het garnizoen van Maastricht kon komen:
Want mijn groet verlies soue sijen om teghen den wienter soue moet veraenren en ook tot
bederefe van de coempagnie, ghelijeck U.E. wel caen coensieren waet onghelehijt voer ons
soue gheve en mijn maen een vremlien is en hebe de niemaemaent die voer ons spreck.327
Door het ‘vreemdelingschap’ van haar man had hij minder connecties in de Republiek, waardoor zij
actief de rol van officiersvrouw opnam om hem aan te bevelen bij Huygens. Het verloop van zijn
militaire carrière had namelijk persoonlijke gevolgen voor haar. Deze verbondenheid met het leger
blijkt ook uit haar woordkeuze. Zo spreekt ze in de brief over ‘ons patent’ en ‘ons garnizoen’.328
Vier jaar later schrijft Digna de Marigny opnieuw aan Huygens op 12 mei 1649. Na de Vrede
van Munster werden compagnieën afgedankt, wat eerst te beurt viel aan de buitenlandse
compagnieën. Dit had gevolgen voor de Franse compagnie van De Marigny. Daarom verzocht Digna of
haar man in het land kon blijven, want ze wilde niet graag met haar vijf kinderen op haar oude dag nog
verhuizen.329 Daarnaast had haar man 36 jaar in het regiment van kolonel François de l’Aubespine,
heer van Hauterive, gediend. Inmiddels was hij kapitein van de oudste compagnie van diens regiment.
Een ander argument dat ze gebruikt, is de grote financiële tegenslag die ze in 1648 hadden gehad. Haar
man was toen tijdens een terugreis uit Frankrijk bij Oostende gevangengenomen:
326 3169: Helena Liefferts aan Constantijn Huygens, waarschijnlijk oktober 1642, UBL.
327 4126: Digna de Marigny aan Constantijn Huygens, 23 september 1645, UBL.
328 Ibidem.
329 4947: Digna de Marigny aan Constantijn Huygens, 12 mei 1649, UBL.
85
hetgeen mijn doen mijn hael welvaer ghecoeste hefe en al gheven waet men op coende
brenghen om uuet de ghevaenshyste te coen crijghen en al verloer waet hij bije hem haede.
Daerom en souet ons heel ruenien sijen, daer nue op ghecaesserte te woerden.330
Ze wilde daarom koste wat het kost voorkomen dat haar man ontslagen zou worden, waardoor hij zijn
heil als beroepsmilitair ergens anders zou moeten gaan zoeken.
Echtgenotes van militairen schreven doorgaans vooral over de verplaatsing van de compagnie
en zaken als verlof. Daarentegen was het niet gebruikelijk dat ze aanbevelingsbrieven voor hun
mannen schreven om een functie te verkrijgen. Alleen een brief van Jenne Herle vormt hier een
uitzondering op: buiten medeweten van haar man om, beveelt ze hem aan om zijn overleden kapitein
op te mogen volgen.331 Uit de vrouwenbrieven blijkt daarnaast dat het leven van een soldatenvrouw
onvoorspelbaar was, afhankelijk van besluiten van hogerhand. Dat komt ook terug in de andere brief
van Jenne Herle van 12 februari 1646. Ze was net twee weken getrouwd met kapitein Batre toen hij
het bericht kreeg dat hij naar het ‘nest’ Steenbergen moest. Ze beriep zich op de empathie van
Huygens:
Indien U.E. nu geen medlijde en heeft met U.E. dienaer en dienersse, soo disperrer ick van U.E.
verlaten te sijn, die haer selven versekert dat het in U.E. macht is om ons soo geluckic te maken
om weer hier [in Bergen op Zoom] te brengen.
332
Naar plaatsing in Den Bosch ging echter hun eerste voorkeur uit om financiële redenen. Batres
compagnie werd door het gewest Gelderland betaald, maar wanneer ‘men veer vandaen is, soo en
krijc men niet veel.’333