Den Haag – Cranenburg Eikenduinen

Zwanendrift te Den Haag.

Cranenburg Eikenduinen was gebouwd in Gotische stijl en had naar zeggen 200 morgen (180 Ha) land. Het kasteel stond in een scherpe bocht van de Haagse Beek.
….

Uit bovenstaande vergelijkingen lijkt Cranenburg Eikenduinen het meest te beantwoorden aan het geschetste beeld van borg Kranenburg. Opmerkelijk is daarbij de vogel in het wapen van Wijbrandus. Mogelijk gaat het dan toch om een zwaan. Dit is interessant omdat Cranenburg Eikenduinen onder Willem van Cranenburg (circa 1305-1360) zwanendrift heeft, ofwel het recht om twee zwanen te houden in het Wijnendaeler Meer. Of latere bewoners van het kasteel dit recht ook hebben, is vooralsnog onbekend.
Gezien dit recht moet Cranenburg Eikenduinen een kasteel van betekenis zijn geweest en is de kans dus reëel dat latere bewoners eveneens zwanendrift hebben, althans als ze van adel zijn. Zwanendrift werd zelden verleend en dan alleen nog aan adel. Zo zelden, dat het als statussymbool fel begeerd is. Misschien is de zwaan van Wijbrandus daarom een uitbeelding van dit zwanenrecht. Als latere bewoners van Cranenburg Eikenduinen dit recht niet hadden, dan zou de borg van Wijbrandus een uitbeelding van Cranenburg Eikenduinen moeten zijn in de jaren dat Willem er woont. Dus tussen 1330 en 1360. Helaas zijn van Cranenburg Eikenduinen (nog) geen afbeeldingen beschikbaar en is (nog) niet bekend of latere bewoners ook zwanendrift hebben, zodat vooralsnog geen definitieve conclusies mogelijk zijn. De voorlopige bevindingen zijn echter zodanig positief, dat verder onderzoek en verificatie zeker interessant zijn.